Sağlık Turizm Pazarında Türkiye

Sağlık Turizm Pazarında Türkiye

Çoğu insan için sağlık turizminin temel avantajı, yurtdışında alacakları hizmetin, bulundukları ülkeye oranla çok daha düşük fiyatlarının olmasıdır. Pek çok ülkede medikal bakım ürünlerinin ve buna bağlı olarak alınan hizmetlerin ücretleri, yurtdışına seyahat edip, orada alınacak olan tıbbi tedavilerden daha pahalı oluyor. İyi bir araştırma ile ulaşılabilecek sağlık turizm firması ile performansı, diğer birçok hastane ve sağlık kuruluşuna göre ekonomik olabilecek bir tedavi almak mümkündür. Var olan en iyi doktor ve sağlık çalışanı kadrosuna sahip yüksek standartlı tıp merkezlerinde, eğer çok iyi bir danışman firma ile iletişim kuruyorsanız, en iyi tedaviyi almanız daha kolay oluyor. Elbette ki sağlık turizmi kavramının en iyi şekilde yapılabilmesi sadece tedavi sürecinin ne kadar iyi olduğuyla ilgili değildir. Sağlık turizmi başlı başına tüm tedavi süreçlerini, öncesini, sonrasını ve tedaviden arta kalan zamanların nasıl değerlendirildiğiyle de ilgilidir. Ciddi hastalıklar dışında, ayakta tedavi olabilmek adına seyahat eden hastalar, iletişim halinde olacakları aracı kuruluşları seçerken, onlara güzel tatil yerleri ile iyi bir lojistik sağlamalarına göre seçiyor. Her ne sebeple olursa olsun, herhangi bir hastanede tedavi görerek ameliyata girecek olan bir hasta ve ailesi için yapılacak gezi planları büyük önem taşıyor. Tedavisi başlamadan ve bittikten sonra, ailesi ile birlikte geçireceği keyifli anlar, tıbbi yardım aldığı süreç içerisinde başına gelebilecek sorunları, daha kolay atlatmasına olanak tanıyor.

Türkiye, hem kamu hem de özel hastaneleri bakımından Avrupa standartlarında olduğundan, birçok ülke tarafından tedavi olunabilecek ülkelerin başında geliyor. Tabi ki bu noktada, doğal güzellikleri ve iklimi dolayısı ile tatil imkanlarının çok fazla olması da yurtdışından gelecek olan hastaların dikkatini çekiyor. Dünya ülkelerinin birçoğunda sağlık sigorta kapsamına giren tıbbi tedaviler, güzellik ve lüks olarak adlandırılabilecek müdahaleleri kapsamıyor. Bu tür cerrahi ve medikal müdahale masraflarının yüksek olması, Türkiye’nin tercih sebebi olmasının altını çiziyor. Birçok ülke, ekonomik büyümesini göz önünde bulundurarak medikal turizm destinasyonlarının arasında yer almak istiyor. Sağlık işletmeleri ve global turizm kuruluşları bu anlamda ciddi çalışmalar yürütüyor. Her ne kadar tüm ülkeler bu anlamda başarılı olamasalar da yapılan revizeler ile iyileştirmeler yapmaya çalışılıyor. Elbette ki sağlık kuruluşlarının binaları inşa edilirken, bir gün sağlık turizmi için kullanılacağı yönünde bir varsayım ile tesisler kurulmuyordu. Global olarak sektörün patlamasıyla birlikte, var olan binaların, medikal turizme yönelik değişimleri için yatırımlar hızla yapılmaya başlanıyor.

Türkiye’de Sağlık Turizmi Alt Yapısı ve Pazara Giriş Yöntemleri

Bazı ülkelerde uluslararası hastaların, sağlık hizmeti almak için girişlerinin gerçekleştirilmesi yönünde ciddi sıkıntılar yaşandı. Gelecek olan hastaların ihtiyaçlarının doğru ve en verimli şekilde karşılanması ile ilgili çözümler üretilmeden, büyük paralar harcanarak hastaların ülkeye giriş yapması sağlandı. Karşılığında memnuniyetsiz olarak ayrılan hastalar, sektörün bir süreliğine sekteye uğramasına neden olduysa da kısa süre içerisinde çeşitli stratejiler geliştirilerek sorunlar çözülmeye başlanıyor. Sağlık turizmi, sektörün büyüklüğü ve imkanları açısından birçok fırsata ev sahipliği yapıyor. Doğru mesajın, pazarlamanın yapılacağı ülkenin demografik özelliklerine ve dinamiklerine göre doğru medya aracılığı ile hedef kitleye yapılması, bu sektörde ayakta kalmak isteyen kuruluşlar için önemli bir rol oynuyor. Sağlık turizmi pazarının tam anlamıyla neye ihtiyacı olduğunu anlayabilmek, var olan mevcut fırsatları ve pazar içerisindeki konumunuz hakkında dürüst olmak, sektör lideri olmanız için sizi güçlü bir oyuncu yapar. Türkiye açısından sektöre bakılacak olursa, özellikle estetik cerrahi bakımında yapılan müdahalelerin birçoğunda, özellikle Avrupa başta olmak üzere tüm dünya genelinde zirveye oynuyor. Eğer Türkiye’de bir sağlık kuruluşu veya aracı kuruluşsanız, zaten ülke sizin için birçok avantaj sunuyor. Geriye kalan tek şey sizin doğru stratejiler ile ülkeye gelecek olan hastaların, kapasiteniz doğrultusunda sizi tercih etmelerini sağlamaktır. Tercih edilme noktasında her kuruluşun kendine özgü pazarlama teknikleri bulunuyor. Fakat genel olarak dikkat edilmesi gereken birkaç madde bulunuyor.

• Türkiye’nin en başarılı olduğu ve diğer ülkelere oranla maliyetlerinin daha düşük olduğu tıbbi alanları belirleyerek, bunlar üzerine çalışmalarınızı yoğunlaştırmanız başlangıç olarak size bir yol haritası çizecektir.
• Üzerinde çalıştığınız sağlık hizmeti modelinin avantajlarını, hedef kitlenize etkin bir şekilde iletmeniz gerekiyor.
• Ülkeye giriş yapacağı andan itibaren, geri dönmek için uçağına binene kadarki süre içerisinde sizden hangi hizmetleri, ne kadar iyi alabileceğini tam olarak anlatmalısınız.
• Sağlık turizmi kapsamında ülkeye gelecek olan hastalar, en ince ayrıntılara kadar her şeyi bilmek isteyeceklerdir. Onlar için detaylı, boşlukları olmayan teklifler hazırlamalısınız.

Türkiye’nin coğrafi konumu, iklimi, tarihi, doğa güzellikleri gibi faktörleri, turizm alanında öncü ülkelerden biri olmasını sağlıyor. Zaman içerisinde turizm alanındaki endüstrisini geliştirerek, ciddi bir rekabet yaratıyor. Kalifiye personellerin, alanında uzman kişilerin turizm sektöründe çalışıyor olması ve termal kaynaklarının doğru kullanılması da, bu alanda hem kendisini söz sahibi hem de en çok tercih edilenler arasında olmasını sağlıyor. Yetkili taraflarca sağlık kurum ve kuruluşlarının düzenli olarak ve bağımsız şekilde yetkilendirilerek çalıştırılması ile periyodlar halinde denetlenmesi, sağlık turizmi açısından güven oluşturarak ülkeye avantaj sağlıyor. Türkiye, sağlık turizmi sektöründe rekabetçi olan ülkeler arasından kendisini sıyırarak; sağlık kuruluşlarının alt yapılarını, tüm ekipman donanımlarını, doktor ve sağlık personel kalitesini, aracı kuruluşların etkinliğini ve deneyimlerini ön plana çıkararak, diğer ülkelerin önüne geçiyor.

2020 yılında TÜRSAB’ın yayınlamış olduğu sağlık turizmi raporuna göre, yurtdışından Türkiye’ye gelen hastaların her yedi kişisinden biri, göz hastalıkları konusunda tedavi görmek için ülkeye giriş yapıyor. Bu hastalar içerisinden kendi payına düşeni ülkesinde misafir eden Türkiye, en fazla Türk uyruklu hastaların yaşadığı Avrupa ülkelerinden olduğu görülebiliyor. Birinci sırada; Almanya, Belçika ve Hollanda gibi Avrupa ülkelerinden sağlık turizmi kapsamında gelen hastalar bulunuyor. Sağlık sistemi, ekipman alt yapısının ve doktor dahil sağlık çalışanları açısından yetersiz olarak bulunan Balkan Ülkeleri ise ikinci sıradan Türkiye’ye gelen hastalar arasında yer alıyor. Medikal turizmi başarılı şekilde yürüten ülkeler, sağlık alt yapıları tam olan ve gelen hasta taleplerine en iyi şekilde hizmet verebilen ülkeler arasından çıkıyor. İngiltere ve Kanada her ne kadar birçok alanda gelişmiş olsalar da 2020 yılı sonrasında yaşanan pandemi sürecinden dolayı, acil hastalar dışında medikal hizmet almak isteyen veya acil olmayan cerrahi müdahaleler için kişileri uzun kuyruklarda bekletmek zorunda kalıyor. Bu anlamda arz ve talep dengesini doğru adımlarla yönetemedikleri ve buna rağmen müdahale fiyatları çok daha pahalı olduğundan Türkiye, bu ülkelerden de hastaları ülkeye çekmeye devam ediyor.

Genel olarak sağlık turizm sektörüne girip başarılı olunabilmesi için hem ülkenin hem de sağlık kuruluşu veya aracı kuruluşların SWOT analizlerinin çıkarılması gerekiyor. Bu analiz, işletmenin veya ülkenin hem öz faktörlerini hem de dıştan gelebilecek olan her türlü dinamiğin; güçlü, zayıf, fırsat ve tehditler olarak değerlendirilmesidir. Bu analiz yapılırken, yeterince dürüst ve özgüvenli olunması halinde, ileriye dönük yapılacak olan stratejik planlar ve hareket planlarının da aynı oranda doğru bilgiler içermesi olasılığı yüksektir. Hem sektöre hem de ülkeye bu analiz çerçevesinde bakacak olursanız, genel olarak bazı önemli unsurları bir araya toparlayabilirsiniz.

Güçlü Yönler: Türkiye ve Sağlık Turizmi Sektörü

• Sadece pandemi sürecinde değil, aynı zamanda dünyada görünen ve ciddi ölümlere yol açan birçok salgın hastalığın Türkiye’de görülmemesi, turizm ve sağlık turizmi açısından ciddi bir avantaj sağlıyor.
• Dünya üzerindeki coğrafi konumu, Orta Doğu, Asya ve Avrupa arasında yer alması, birçok ülkeden gelecek olan hastaların daha kolay ulaşabilmesini sağlıyor.
• Turizm açısından bakıldığı zaman doğa güzellikleri, tatil destinasyonları, altyapısının gelişmiş olması sağlık turizmi açısından da artı özellikler katıyor.
• Hastanelerde görev yapan doktorlarının iyi ve çok iyi derecede İngilizce bilmesi avantaj sağlarken, aynı zamanda yabancı doktorların da çalıştırılabiliyor olması da yurt dışından tedavi almak için gelmek isteyen hastaların ilgisini çekebiliyor.
• Devletin, sağlık turizmi sektörüne yaptığı ciddi katkılar sayesinde, sektörün hızlı şekilde ve verimli bir büyüme göstermesi.

Zayıf Yönler: Türkiye ve Sağlık Turizmi Sektörü

• Sağlık turizm sektörü gelişirken, bazı bakanlıkların ortak çalışma yapmak yerine, yine sektör içerisinde farklı alanlarda çalışmalar yaparak güçlerinin birleştirilememesi.
• İstatistiksel olarak, ülkeye sağlık hizmeti almak için gelen kişilerin tam anlamıyla kimler olduğu, hangi hizmetleri aldığı ve diğer demografik özellikleri ile ilgili bilgilerin bir sistem üzerinden takip edilememesi.
• Sürekli Türkiye gündeminde olan terör saldırılarının, özellikle Türkiye’nin siyasi durumunu yakından takip eden Avrupa ülkeleri tarafından olumsuz karşılanması.
• Hem sağlık kuruluşları hem de Sağlık Bakanlığı’nın birbirleri arasında yeteri kadar işbirliğinin bulunmaması.

Fırsatlar: Türkiye ve Sağlık Turizmi Sektörü

• Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere, daha birçok ülkede yaşayan gurbetçilerin, bulundukları ülkelerdeki yabancı doktorlar yerine kendi ülkelerindeki Türk doktorlardan hizmet almayı istemeleri.
• Amerika ve Avrupa birliği ülkelerinde yaş ortalaması yüksek olduğundan, bu ülkelerdeki sağlık sistemi sürekli sorun çıkarmaktadır. Sağlık sigortaları belirli bir yaş üzerindeki hastaların, bazı tedavilerini karşılamıyor. Bu tedavileri Türkiye’de almak, kendi ülkelerine oranla çok daha uygun bütçelere geliyor.
• Fiyat konusunda rekabet edebilmek için, diğer ülkelerin bilgilerini çok kolay ulaşılabiliyor olması.

Tehditler: Türkiye ve Sağlık Turizmi Sektörü

• Dünya üzerinde birçok farklı salgın hastalık ve virüs bulunuyor. Bu hastalıkların büyük bir kısmı Türkiye’de görülmese de ülkeye giren yabancı hastalar sayesinde bulaş olma ihtimalinin yüksek olması.
• Yurtdışından sağlık turizmi kapsamında gelen hastalar elbette ki ülkeye döviz ile geliyorlar. Geldikleri zaman alacakları tüm hizmetleri hızlı ve yüksek ücretler üzerinden ödüyorlar. Bu sebepten ötürü hastaneler, yerli hastaların tıbbi hizmet kalitesinin düşmesine, kendi ülkesinde yaşayan hastalarının talepleri ikinci plana atmasına ve yurtdışı bağlantılı hastaların tedavilerinin öne alınmasına neden olacak kararlar alabiliyor.
• Türkiye, kamu hastaneleri bakımından uzun yıllardır en iyi olarak görülse de sağlık turizmi kapsamında ülkeye giren yabancı hastaların yüksek ücretler ödemesi karşılığında, birçok alanında uzman ve iyi doktor, daha çok kazanabilmek için özel hastaneleri tercih ediyor. Bu durum, yerli halkın kamu hastanelerinde eskiye oranla daha düşük kalitede sağlık hizmeti almalarına neden oluyor.

Türkiye’de Sağlık Turizmi Sektöründe Başarılı Kampanya Süreci

Hedef Pazar Seçimi

Sağlık turizmi stratejileri bakımında hedef pazarın belirlenmesi ve bu belirlenen pazar doğrultusunda yöntemlerin geliştirilmesi, sektör içerisinde kuruluşların başarılı olmasının anahtarıdır.

• Öncelikle, Türkiye’de verilen en iyi sağlık hizmetlerinin belirlenmesi gerekiyor. Sunulacak olan sağlık hizmeti yanında, bu hizmeti alırken, tıbbi müdahale sonrası konaklama yerine dönülmesi halinde ulaşımın hem kolay olması hem de konaklama tesisinin yeteri kadar uzaklıkta olması gerekiyor.
• Sağlık kuruluşlarının verdiği en iyi tıbbi hizmetlere göre, hangi özelliklerdeki hastaların bu hizmetleri alabileceği saptanmalıdır. Potansiyel olarak yurtdışında bulunan hangi yaş grupları, eğitim seviyeleri veya ekonomik olarak hangi seviyede bulunan hastalar bu hizmeti almayı isteyebilir? Örneğin, kalp hastalıklarında uzman olan ve hastaların taleplerine cevap verebilecek bir Avrupa ülkesi var ise Türkiye’de ki herhangi bir kuruluşun bu anlamda yurtdışı reklamlarını yapması anlamsız olacaktır.
• Hangi hizmetlerin ön plana çıkarılacağının ardından seçilen hedef kitleden sonra, bu hedef kitlenin hangi iletişim araçlarını kullandıklarını saptamak için ülkelerin her yıl yayınladıkları araştırmalar incelenebilir. Bu bağlamda, ortaya çıkan sonuçlar neticesinde sizin yapacağınız kampanyalarında şekli ve kullanım aracı belirlenmiş olacaktır.
• Kampanyaların yapılması için seçilen ülkelerde her mevsim veya her dönem insanlar aynı iletişim ve sosyal medya araçları kullanmayabiliyorlar. Bazı ülkeler çok yoğun şekilde turist ağırladıklarından, dönemsel olarak bu araçlar değişebiliyor.
• Tanıtım bütçesinin belirlenmesi, kampanyanın ne kadar uzun süreceği ve hangi yöntemler ile yapılacağı noktasında değişkenlik gösteriyor. Doğru ve verimli bir bütçenin oluşması, başarılı kampanya sürecinin en değerli ve önemli noktasıdır.

Kampanya Stratejisi

Sağlık turizmi açısından bir kampanya sürecine başlamadan önce bir bölümlendirilme yapılması, süreç içerisinde daha kolay ilerlemenizi sağlayabilir. Genel olarak hedeflenen pazara tanıtımlar yapılmadan önce belirlenen hizmetin kapasitesinin ne kadar olduğu ve bu kapasitenin ne kadarının mevcut durumda dolu olduğu gözlemlenmelidir. Alt yapı olarak Türkiye’nin ne kadar iyi olduğu vurgulanmalı ve ardından gelecek olan tanıtımların ise daha spesifik olması gerekiyor. Özellikle tek bir sağlık kuruluşu üzerinde durulacak ise kampanyası yapılacak olan hastanenin verdiği en iyi hizmet ve vermek istediği fakat rağbetin çok olmadığı hizmetler ön plana çıkarılmalıdır. Hasta ülkeye giriş yaptıktan ve hastanenize geldikten sonra ikincil olarak ona bir hizmet daha satma potansiyeliniz böylelikle daha güçlü olacaktır.

Hizmeti alacak olan hastaya ulaşıldıktan sonra, hastanın talepleri doğrultusunda sizin vereceğiniz hizmetlerin yoğunlaşması da gerekecektir. Tıbbi hizmetinin yanında, ona sunulacak olan ücretsiz hizmetler, sizin rakiplerinizin önüne geçmenize olanak tanır. Yapılan araştırmalara göre, birçok hasta bilmediği bir ülkeye tıbbi destek almak amacıyla gittiği zaman, güvenilir kaynaklardan bilgi almak istiyor. Sizin kuruluşunuz ile ilgili ulaşılabilecek tüm sosyal medya ve dijital verilerinizde, daha önce hizmet almış olan kişilerin yorumları ve mutluluk fotoğrafları, tercih edilme oranınızı artırıyor. Kampanya süreci boyunca söylemlerinizin tutarlı olması, size sandığınızdan daha çok güvenilirlik sağlayacaktır. Sağlık turizmi kapsamında, sağlık kuruluşunuzun kampanya süreçlerini yürütürken, yurtdışı turizm alışkanlıklarını göz önünde bulundurarak hareket etmeniz gerekebilir. Sağlık harcamaları yüksek olan ülkelere, ihtiyaç duyabilecekleri hizmetler içerisinde, düşük maliyetli olanları ön plana çıkarırken, başka bir ülke için hazırladığınız reklam kampanyanızın pazarlama stratejileri daha çok termal anlamda alınacak bir hizmeti ön plana çıkarabiliyor.

Türkiye, sağlık turizmi sektöründe diğer ülkelere oranla daha belirgin geri dönüşler almayı başarabilen bir ülkedir. Birçok destinasyonda birkaç farklı tıbbi hizmet ön plana çıkarken, Türkiye’de ise, birden fazla hizmetin ön plana çıktığı görülebiliyor. Diş tedavileri, saç ekimi, göz tedavileri konusunda ciddi uzmanlığı, psikolojik, termal, kanser ve daha birçok alanda teknolojik alt yapısı, kalifiye doktorları ile yurtdışı hastaların bakış açısına göre güven teşkil ediyor. Avrupa standartlarında kaliteli hastane ve doktorlarının yanı sıra, kültürel olarak misafirperver ve yardımsever oluşu, özellikle belirli bir yaş üzerinde ilgi bekleyen hastaları memnun etmeye yetiyor.