Türkiye’de Sağlık Turizmi

Türkiye iklimi, denizi, kumsalları, deniz suyu tedavisi, termal kaynakları, olanakları, ormanları, yaylaları ve bunların yanı sıra  THY gibi dünya da en çok güzergaha uçuş yapan bir ulusal havayolu markası ile sunduğu ulaşım avantajı sayesinde medikal ve alternatif sağlık turizmi için en ideal bölgedir. Aynı zamanda Türkiye, medikal sağlık turizmi bakımından ülke genelindeki özel sağlık kuruluşları,   üniversite hastaneleri, eğitim araştırma hastaneleri ve ile kaliteli hizmetin odak noktası olmayı hak etmektedir.

İstanbul, Ankara, Antalya, ve İzmir gibi şehirlerin dünya genelindeki bilinirliği, devlet politikası olarak önemi artan turizm altyapısı ve dünya turizm pastasından alınan pay ile Türkiye iyi bir planlama sayesinde sağlık turizminde de istenilen seviyeye ulaşacaktır. Son 5 yıldır art arda yıllık tatil amaçlı turistik ziyaretin 30.000.000 kişiyi aşmıştır. 2014 yılı verilerine baktığımızda ise toplam 42.000.000 civarında ziyaretçi olması elimizde önemli bir iletişim hedef grubu olduğu da görülecektir.

Türkiye özellikle ortopedi, iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum en sık sağlık turisti kabul eden branşlardır. Bunun yanında sağlık turizmi yapan ülkelere göre yurt dışından en fazla göz ameliyatı hastası kabul edilen ülkenin Türkiye olduğunu da ayrıca vurgulamak gerekir. Ayrıca estetik cerrahi(en çok saç ekimi) konusunda medikal turizmde diğer ülkelere göre göreceli üstünlüğe sahip konumda olduğunu da ifade edebiliriz.

Türkiye’nin medikal turizmde özel sektör ve kamu sektörü açısından bağlayıcı bir strateji geliştirmeye yeni yeni başlamış olması sektördeki konumumuzu belirleyen en büyük olumsuzlukların başında gelmektedir. Ancak gerek SATURK (Sağlık Turizmi Koordinasyon Kurulu) ve gerekse Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TUSEB) Sağlık Bilimlerinde Kalite ve Akreditasyon Enstitüleri artık daha fazla önem verilen sektörde kazanımlarımızı hızlandıracak iki önemli yapıdır. Ülkemizde bu iki kurum önderliğinde sağlık turizminin belirli standartlar üzerinden hizmet sunma koşulu gelişecektir.

Özel sağlık kuruluşları, yabancı sağlık sigorta şirketleri ile sözleşmeler ve yurt dışından tedavi amacıyla hasta gelmesine olanak sağlamışlardır. Ancak bu konu toplu bir hareket haline gelmemiştir. Bu hareketliliğin toplu hareket haline dönüşebilmesi için anlaşmaların T.C. Sağlık Bakanlığı ya da SATURK(Sağlık Turizmi Koordinasyon Kurulu) tarafından yapılması gerekmektedir.

Ülkemizin coğrafi konumu ve sağlık sektöründeki dünya standartlarında altyapıya sahip sağlık tesisleri sağlık turizminde Türkiye’nin önemli üstünlükleri arasındadır. Bir diğer önemli üstünlük ise üst uzmanlık dallarında yetişmiş doktor sayısının fazla olmasıdır. Örneğin aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere Türkiye, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları dalının altında 18 farklı bilim dalı ya da üst ihtisas alanı olan bir kaç ülkeden biridir. Aynı şekilde göz hastalıklarında; retina cerrahisi, ön kamara cerrahisi, , şaşılık cerrahisi, excimer laser cerrahisi gibi birçok üst ihtisas dalları ülkemizde gelişmiştir. Son 10 yılda sağlık turizmi üzerine kurulan dernek sayısı ise yirminin üzerine çıkmıştır. Özel hastanelerimiz dünya genelindeki medikal turizm fuarlarına katılmaya başlamış ve hastalara daha iyi hizmet vermek adına “Yabancı/Uluslararası Hasta Departmanları” veya “Sağlık Turizmi Departmanları” kurmuştur. Başka bir kültürden gelen sağlık turistlerinin(yabancı hastanın) beklediği özel ilgiyi sunan ve güven esasına dayalı hizmet için profesyonel kişilerde oluşan özel departmanların kurulması hastaların işini hem oldukça kolaylaştırmıştır hem de hasta memnuniyetini artırmıştır

Türkiye’deki özel sağlık kuruluşları, tedavi amaçlı medikal turizmde, sağlık turisti akışı sağlamak için akreditasyonun önemli olduğunu fark etmiş ve bu konudaki çalışmalar da son 10 yılda giderek hızlanmıştır.

Türkiye’ye tedavi amaçlı gelen sağlık turistleri sayısının hem özel hem de kamu sektöründe artış gösterdiği görülmektedir. Sağlık turizmi toplam rakamları arasında turistin sağlığı(turizm amaçlı Türkiye’de bulunan) kapsamında sağlık hizmeti alan hastalar da mevcuttur. Yıllar içerisinde aşağıdaki tablodan da görüldüğü üzere artış gösteren turist sayısı doğal olarak turistin sağlığı kapsamında sunulan sağlık hizmetin sayısını da arttırmaktadır. Son iki yılda Avrupa’dan gelen turist sayısında her ne kadar 1.200.000 kişi artış yaşanmış olsa da oransal dağılımda %5 azalma yaşanmıştır. Asya ülkelerinden gelen yabancı sayısının hem Batı Asya ve hem de Güney Asya’dan gelen yabancılar açısından artış göstermiş olması sağlık turizmi için umut vadetmektedir.

Türkiye estetik, kalp hastalıkları, ve diş operasyonları için yurt dışına seyahat eden hastaların tercih edilebileceği önemli ülkeler arasında yer almaktadır. Amerikalı sağlık turistlerinin Türkiye’yi tercih etmelerinin en önemli nedeni Türkiye’de tedavi ücretlerinin Amerika’ya göre %35 ile %60 oranında daha ucuz olmasıdır. Örneğin Amerika’da açık kalp ameliyatının fiyatı 125.000 $ civarındayken Türkiye’de aynı ameliyat için 25.000 $ talep edilmektedir. Ülkemize yapılan sağlık amaçlı hareketin sağlık turistinin ülkesine göre değişik gerekçeleri bulunmaktadır. Almanya’dan gelen hastalarda en büyük neden diaspora(Almanya’da yaşayan Türkler) sağlık turizmidir.

Mevcut durumda Türkiye dünya medikal turizm pazarından önemli ancak potansiyelinin altında bir pay almaktadır. Türkiye’ye gelen hastaların yaşadığı olduğu ülkeleri yedi sınıfta inceleyebiliriz.

1. Akrabalık bağları nedeniyle sıkı ilişkilerin olduğu ülkeler (Bulgaristan, Yunanistan, Suriye gibi)
2. Türk nüfusun yoğun olarak yaşadığı ülkeler (Almanya, Hollanda, Fransa…)
3. Altyapı ve doktor yetersizliği sebebiyle hizmet sıkıntısı yaşayan gelişmekte olan ülkeler (Libya, Irak, Balkan ülkeleri, Orta Asya’daki Türk Cumhuriyetleri gibi)
4. Sağlık hizmetleri pahalı olan ülkeler (İngiltere, Amerika, Almanya gibi gelişmiş ülkeler)
5. Sıra beklemesi uzun olan ülkeler (İngiltere, Hollanda ve Kanada gibi)
6. Sigorta sistemlerinin geri ödeme kapsamına almadığı diş hastalıkları gibi hizmetlerin bulunduğu ülkeler (Fransa, İngiltere, İrlanda, Almanya gibi)
7. Özellikli hizmetlerin talep yoğunluğu olan ülkeler (Orta Doğu Ülkeleri, Balkan Ülkeleri gibi)

Türkiye’ye doğru hasta hareketinin nedenleri

1. Yakın uçuş mesafesi
2. Uygun tedavi maliyetleri
3. Kalifiye personel
4. Kaliteli hizmet
5. Modern tıbbi teknoloji
6. Bekleme süresinin olmaması
7. Sosyo-kültürel benzerlik
8. Eşlik eden turistik faaliyet çeşitliliği

Sağlık turistlerinin medikal turizm kapsamında kendi ülkelerinde başka ülkelere çıkma nedenleri farklılık göstermektedir. Hasta hareketliliğinde Türkiye’nin tercih edilmesinde en önemli nedenlerden biri yaşadıkları ülkelere göre daha düşük fiyatlar ile yüksek kaliteli hizmet alınabilmesidir. Diğer tercih nedenleri arasında modern, kaliteli hizmet veren, kalifiye personele ve ileri teknolojik donanıma sahip olan hastanelerin olması öne çıkmaktadır. Özellikle ileri onkolojik tedavi merkezleri açısından bölgesinde lider konumda olması dolaylı olarak diğer uzmanlık dallarına da katkı sağlamaktadır. Diğer gerekçeler yukarıda kısaca özetlenmiştir. Tercih nedenleri geldikleri ülkeye ve bölgeye göre farklılık göstermektedir. Ülke ve bölgelere yönelik çalışmalarda farklılıklar göz önünde bulundurulmalıdır.

KAYNAK:

SATURK

https://saglikturizmi.saglik.gov.tr/TR-23587/saglik-turizmi-nedir.html